W przeddzień wrześniowego Strategicznego Dialogu na temat przyszłości europejskiego przemysłu motoryzacyjnego, przedstawiciele dwóch najważniejszych organizacji branżowych – ACEA (producentów samochodów) oraz CLEPA (dostawców części i technologii) – skierowali wspólny apel do Komisji Europejskiej. Wskazują w nim, że obecna strategia transformacji sektora nie odpowiada na realne wyzwania gospodarcze, technologiczne i geopolityczne.
Branża gotowa na transformację – ale potrzebuje wsparcia
Autorzy listu podkreślają, że sektor motoryzacyjny nie stoi w miejscu. Producenci i dostawcy zadeklarowali inwestycje przekraczające 250 miliardów euro do 2030 roku, aby wspierać transformację sektora w kierunku zeroemisyjności. Na rynek wprowadzono już setki nowych modeli pojazdów elektrycznych, a branża deklaruje gotowość do dalszych działań na rzecz neutralności klimatycznej. Jednak mimo wysiłków, rynek wciąż rozwija się zbyt wolno. Pojazdy elektryczne stanowią obecnie zaledwie 15% sprzedaży samochodów osobowych, 9% dostawczych i zaledwie 3,5% ciężarówek. Przyczyną nie jest brak zaangażowania przemysłu, lecz niedopasowana i zbyt jednostronna polityka regulacyjna Unii. „Transformacja wymaga spójnej strategii, która nie tylko nakłada obowiązki, ale też tworzy realne warunki do ich realizacji” – piszą sygnatariusze listu.
Wąskie gardła transformacji: zależność od Azji, wysokie koszty, brak infrastruktury
W liście wskazano szereg barier, które hamują rozwój elektromobilności w Europie:
Silna zależność od Azji w zakresie łańcucha dostaw baterii i surowców strategicznych,
Nierównomiernie rozwinięta infrastruktura ładowania, zwłaszcza poza dużymi miastami,
Wysokie koszty energii elektrycznej, które obniżają konkurencyjność produkcji,
15 procentowe cła na eksport pojazdów do USA,
Brak skutecznych zachęt popytowych dla konsumentów, takich jak dopłaty, ulgi podatkowe czy przywileje w dostępie do stref miejskich.
Branża zwraca uwagę, że w takich warunkach oczekiwanie szybkiego i powszechnego przejścia na elektromobilność to „wiązanie producentom rąk za plecami”.
Czas na realistyczne podejście i technologiczną neutralność
Przedstawiciele ACEA i CLEPA apelują o odejście od sztywnego i ideologicznego podejścia na rzecz pragmatyzmu i elastyczności. Ich zdaniem realizacja celów klimatycznych do 2030 i 2035 roku w obecnym kształcie jest już nierealna. Zamiast tego proponują:
Korekta ścieżki redukcji emisji CO₂ w transporcie drogowym,
Uznanie roli różnych technologii napędowych – w tym hybryd plug-in, wydajnych silników spalinowych, wodoru i paliw niskoemisyjnych,
Rozszerzenie zachęt fiskalnych i modernizacji flot – także dla pojazdów użytkowych i firmowych,
Rozwój lokalnego przemysłu w zakresie baterii, półprzewodników i surowców krytycznych.
Według branży, technologiczna neutralność powinna stać się podstawową zasadą regulacyjną UE. Elektryfikacja będzie dominującym trendem, ale ignorowanie innych rozwiązań osłabi konkurencyjność i ograniczy możliwości eksportowe.
Potrzebna korekta kursu – zanim będzie za późno
List zwraca również uwagę na ryzyko osłabienia przemysłowego kręgosłupa Europy. Bez przemyślanej strategii grozi nam nie tylko utrata miejsc pracy i innowacyjności, ale też trwałe uzależnienie od krajów trzecich. „To nie jest tylko kwestia emisji z rur wydechowych. To walka o zachowanie naszego potencjału przemysłowego i technologicznego” – ostrzegają autorzy.
Nadchodząca rewizja norm emisji CO₂ dla samochodów i vanów oraz regulacji dla pojazdów ciężarowych stanowi – ich zdaniem – ostatnią szansę na dostosowanie polityki do realiów. Apelują też o szybkie działania, bez czekania do 2027 roku.
Strategiczny Dialog 12 września – czas na decyzje
Branża jednoznacznie wskazuje, że wrześniowy tzw. Strategiczny Dialog (czyli inicjatywa Komisji Europejskiej, której celem jest wypracowanie kierunku transformacji i wzmocnienia konkurencyjności europejskiego przemysłu motoryzacyjnego) to moment przełomowy. „To być może ostatnia szansa, by dostosować politykę UE do realiów rynkowych, geopolitycznych i ekonomicznych. Inaczej ryzykujemy rozbicie jednego z najważniejszych i najbardziej konkurencyjnych sektorów europejskiej gospodarki”.
Pod listem podpisali się:
Ola Källenius, prezes ACEA i dyrektor generalny Mercedes-Benz,
Matthias Zink, prezes CLEPA i członek zarządu Schaeffler.