Słowacka motoryzacja na rozdrożu: logistyka zdecyduje, kto zostanie liderem

Paweł Janas, samar.pl: Słowacja należy do globalnej czołówki produkcji aut per capita. Fabryki Volkswagena, Kii, czy koncernów Stellantis i Jaguar-Land Rover wytwarzają tu blisko milion pojazdów rocznie. Dlaczego, mimo tak silnych fundamentów, słowacka motoryzacja wchodzi dziś w okres największych wyzwań?

Gergely Fónod, Managing Director, Rohlig SUUS Logistics Słowacja: Sytuacja Słowacji rzeczywiście jest wyjątkowa – niewiele państw o podobnej liczbie ludności ma tak rozbudowany sektor przemysłowy i tak wysoką koncentrację produkcji samochodów. Obecnie jednak fundamenty te muszą zostać dostosowane do tempa zmian technologicznych oraz regulacyjnych. Elektryfikacja powoduje, że znaczna część dotychczasowych procesów produkcyjnych i magazynowo-transportowych musi zostać zreorganizowana. Samochody elektryczne posiadają mniej części niż ich spalinowe odpowiedniki, jednak ich kluczowe komponenty, takie jak akumulatory, wymagają zupełnie innego podejścia. Są one klasyfikowane jako towary ADR, czyli potencjalnie niebezpieczne, co oznacza konieczność ścisłego przestrzegania norm bezpieczeństwa, wykorzystania odpowiednio dostosowanej infrastruktury magazynowej oraz pracy z właściwie przeszkolonym personelem.

To wszystko wpływa na rolę logistyki. Dziś staje się one czynnikiem determinującym tempo produkcji, a w wielu przypadkach jest wręcz katalizatorem rozwoju. Logistyka decyduje o tym, czy zakład jest w stanie utrzymać rytm dostaw, zapobiegać przestojom i spełniać wymagania regulatorów. Transformacja technologiczna powoduje, że logistyka przestaje być jedynie procesem wspierającym, a staje się integralnym elementem zarządzania strategicznego.

false

© Rohlig SUUS Logistics Słowacja

Volvo buduje obecnie dużą fabryką pojazdów elektrycznych w pobliżu Koszyc. Czy może to wpłynąć na zmianę układ sił w logistyce?

Inwestycja Volvo jest jednym z najważniejszych impulsów modernizacyjnych dla słowackiego automotive od wielu lat. To nie jest tylko kolejna fabryka – to centrum produkcyjne projektowane od początku jako zakład przeznaczony wyłącznie pojazdom elektrycznym. Oznacza to, że wszystkie procesy logistyczne muszą zostać zdefiniowane na nowo. Komponenty wysokiego napięcia nie mogą być przechowywane w dowolnych warunkach, każda dostawa wymaga specjalistycznych kontroli, certyfikacji i pełnej zgodności z normami bezpieczeństwa.

W praktyce oznacza to powstanie nowego ekosystemu dostawców i operatorów logistycznych, którzy będą w stanie spełnić te wymagania. To także impuls do rozwoju infrastruktury. Słowacja ma szansę wykorzystać ten moment do redefinicji swojej pozycji w europejskim łańcuchu dostaw pod warunkiem, że logistyka rozwinie się równie szybko jak produkcja.

Amerykańskie cła mogą przełożyć się na zmianę priorytetów w branży. Czy fakt, że nawet 11% słowackich aut trafiało dotąd do USA, stawia lokalnych producentów w trudnej sytuacji?

To duże wyzwanie, ale nie pozbawione rozwojowego potencjału. Ograniczenie możliwości eksportu do USA oznacza konieczność przekierowania dużej części wolumenów na rynki europejskie i sąsiadujące. Słowacja zyskuje tu przewagę, ponieważ posiada rozwiniętą infrastrukturę, bogate doświadczenie, a przede wszystkim znajduje się w centralnym położeniu. Dzięki temu może stać się naturalnym hubem dystrybucyjnym zarówno dla Europy Środkowo-Wschodniej, jak również innych, szybko rosnących rynków.

Kraje Azji Centralnej, takie jak Kazachstan, Uzbekistan, Turkmenistan, Kirgistan czy Tadżykistan, tworzą rynek liczący około 80 milionów mieszkańców, z dynamicznie rosnącą klasą średnią. Konsumenci w tym regionie chcą jeździć nowoczesnymi samochodami, a ich preferencje wyraźnie ewoluują. Chiny już dziś są tam niekwestionowanym liderem rynku motoryzacyjnego, zarówno w segmencie aut spalinowych, jak i elektrycznych. Europejscy producenci, chcąc utrzymać konkurencyjność, muszą nie tylko dostosować swoją ofertę, ale również zadbać o elastyczną i niezawodną logistykę. Z naszej perspektywy operacyjnej wyraźnie widzimy, że przewagę konkurencyjną w tym regionie buduje się przede wszystkim szybkością reagowania i sprawnością operacyjną.

Jak Słowacja powinna zareagować na ten przełomowy dla swojego przemysłu moment?

Słowacja musi zrozumieć, że jej przewaga nie opiera się już na skali produkcji ani niskich kosztach, lecz na efektywności całego systemu logistyczno-operacyjnego. Aby utrzymać pozycję europejskiego lidera, konieczny jest dalszy rozwój infrastruktury logistycznej oraz kompetencji operacyjnych – zarówno krajowych, jak i międzynarodowych. Nowoczesna logistyka opiera się dziś na trzech filarach: precyzyjnym planowaniu, odporności na zakłócenia i inteligentnym zarządzaniu przepływami materiałów. To one decydują o konkurencyjności producentów w warunkach dużej zmienności rynku.

Jakie rozwiązania mogą wzmocnić konkurencyjność?

Jednym z kluczowych narzędzi jest VMI (Vendor Managed Inventory) – model, w którym operator logistyczny przejmuje zarządzanie importem, magazynem i zapasami producenta. Pozwala to stabilizować dostawy, odroczyć płatności, usprawnić obsługę celną i podatkową, a także przenosi własność towaru dopiero przy jego wydaniu z magazynu. Coraz bardziej liczy się także indywidualne podejście do producenta. W SUUS, w ramach Supply Chain Solutions, projektujemy łańcuchy dostaw dopasowane do danej fabryki, integrując transport, magazynowanie i systemy produkcyjne. Dla globalnych marek szczególnie ważna jest zaawansowana obsługa celna. Rozwiązania typu Customs Control Tower centralizują procesy celne w wielu krajach, zapewniając zgodność z przepisami, ograniczając biurokrację i skracając czas odprawy. W otoczeniu coraz bardziej regulowanym ma to strategiczne znaczenie.

W efekcie, w szybko zmieniającym się otoczeniu, sprawna i elastyczna produkcja staje się przewagą konkurencyjną. Dla Słowacji – z rozwiniętym zapleczem przemysłowym i doświadczeniem w produkcji regionalnej – obecne zmiany rynkowe mogą otworzyć nowe możliwości inwestycyjne i dystrybucyjne.

Dziękuję za rozmowę

________________________________________