Nie, nie pytamy o ryby... choć „CARPI” wypowiedziane z angielska może brzmieć znajomo.
IBRM SAMAR nie zmienia jednak branży – pozostajemy przy motoryzacji, a nie wędkarstwie. Dlatego dziś przedstawiamy CARPI – Car Price to Income, czyli wskaźnik relacji średniej ceny nowego samochodu osobowego do rocznego wynagrodzenia brutto. Nazwa brzmi niepozornie, ale jego znaczenie – zarówno w analizach krajowych, jak i porównaniach europejskich – może okazać się całkiem istotne.
Co to właściwie jest CARPI?
CARPI to prosty, ale użyteczny wskaźnik pokazujący, ile rocznych wynagrodzeń brutto potrzeba, by kupić nowe auto w średniej cenie. W wersji polskiej – z uwagi na ograniczenia danych GUS – bazuje on na średnim wynagrodzeniu brutto, a nie na dochodzie rozporządzalnym, jak w przypadku wskaźników stosowanych np. w Niemczech.
CARPI to nie konkurencja dla dotychczas publikowanego przez IBRM SAMAR Wskaźnika Dostępności Samochodu, lecz jego uzupełnienie. Dzięki niemu łatwiej uchwycić trendy, zmiany oraz różnice regionalne i markowe – w Polsce, ale też w szerszym, europejskim kontekście.
Co nam mówi CARPI?
CARPI odpowiada m.in. na pytania:
ile wynagrodzeń brutto potrzeba, by kupić nowe auto;
jak zmienia się dostępność samochodów dla przeciętnego konsumenta;
jaki wpływ na rynek mają rosnące ceny lub zmieniające się dochody;
jak wygląda siła nabywcza Polaków na tle oferty rynkowej.
Wartość CARPI rośnie? Samochody są mniej dostępne. Spada? Dostępność rośnie.
Przykład:
CARPI = 1,5 oznacza, że przeciętny Polak musiałby przeznaczyć równowartość 1,5 rocznego dochodu brutto, aby kupić nowe auto w średniej cenie.
CARPI – czerwiec 2025 vs. grudzień 2024
Według najnowszych danych, wartość wskaźnika CARPI dla rynku osób fizycznych na koniec czerwca 2025 roku wyniosła 1,49. Dla porównania – na koniec 2024 roku wskaźnik ten był wyższy i wynosił 1,54. Oznacza to poprawę dostępności samochodów – przynajmniej z punktu widzenia relacji ceny do wynagrodzenia.
Polska vs. Niemcy – porównanie wskaźnika CARPI
Choć trudno porównywać wartości bezpośrednio – ze względu na różnice metodologiczne (Niemcy używają dochodu rozporządzalnego i cen transakcyjnych, Polska – wynagrodzenia brutto) – możliwe jest przybliżone zestawienie.
Zakładając, że:
dochód rozporządzalny wynosi ok. 72–73% wynagrodzenia brutto,
a średni rabat na auto dla osoby fizycznej to 7–8%,
to szacunkowa wartość CARPI w Polsce za grudzień 2024 roku wyniosłaby 1,94.
W tym samym czasie niemiecki wskaźnik – wg danych JATO Dynamics – wyniósł 1,29.
CARPI Polska vs. Niemcy: 🇵🇱 1,94 vs. 🇩🇪 1,29
Wniosek? Polacy muszą wydać znacznie większą część swoich rocznych dochodów na nowe auto niż Niemcy. Wskaźnik ten może więc stanowić ważne narzędzie w analizach siły nabywczej i trendów rynkowych – zarówno w kraju, jak i w ujęciu europejskim.
Czy CARPI wejdzie na stałe do słownika motoryzacyjnej analityki? Wszystko wskazuje na to, że ma ku temu solidne podstawy.